วิศวกรปิโตรเลียม คือ วิศวกรที่ทำงานเกี่ยวกับอุตสาหกรรมปิโตรเลียมต้นน้ำ โดยมีหน้าที่ในการสำรวจหาหรือออกแบบวิธีการที่จะผลิตน้ำมันดิบ ก๊าซธรรมชาติจากแหล่งปิโตรเลียมที่สำรวจพบ เพื่อพิจารณาและพัฒนาหาวิธีการผลิตที่มีประสิทธิภาพสูงสุดเพื่อให้สามารถผลิตปิโตรเลียมได้ในปริมาณที่คุ้มค่าที่สุดต่อเงินลงทุนไป

สำหรับวิศวกรปิโตรเลียม ประกอบไปด้วย

1.วิศวกรขุดเจาะ เป็นกกลุ่มคนที่ออกแบบและจัดทำกระบวนการดำเนินงานเพื่อให้การเจาะหลุมสำรวจหรือผลิตปิโตรเลียมเป็นไปโดยประหยัดคุ้มค่าที่สุด โดยวิศวกรการเจาะจะทำงานอย่างใกล้ชิดกับบริษัทที่ทำการเจาะ รวมทั้งการจัดการทางด้านคนและเทคโนโลยี เนื่องจากการเจาะหลุมสำรวจนั้นบ่อยครั้งที่จะต้องใช้ค่าใช้จ่ายสูงถึงหลายร้อยล้านบาท ดังนั้นวิศวกรการเจาะจะต้องรับผิดชอบในการกำหนดวิธีการและควบคุมการทำงานให้สามารถลดค่าใช้จ่ายให้ต่ำที่สุดเท่าที่จะเป็นได้

2.วิศวกรการผลิต คือการจัดการให้หลุมที่เจาะไว้แต่ละหลุมสามารถทำการผลิตได้อย่างเต็มประสิทธิภาพที่สุด รวมถึงการติดตามและวิเคราะห์ความสามารถในการผลิตของแต่ละหลุมด้วย ซึ่งมีหน้าที่ในการวางวิธีการในการที่จะนำปิโตรเลียมขึ้นมาจากหลุมและหาแนวทางที่มีประสิทธิภาพมากที่สุดมาใช้ในการพัฒนาแหล่ง นอกจากนี้วิศวกรการผลิตยังมีหน้าที่พิจารณาหาระบบอุปกรณ์ที่จะนำมาใช้ในการแยกน้ำมัน ก๊าซธรรมชาติ และน้ำออกจากกันเมื่อนำขึ้นมาจากหลุมที่เจาะไว้แล้ว รวมทั้งเป็นผู้ที่จะต้องสำรวจหาเทคโนโลยีอื่น ๆ เพิ่มเติมที่จะนำมาช่วยในการเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตของหลุมนั้น ๆ

3.วิศวกรแหล่งกักเก็บ เป็นผู้ที่พิจารณาว่าในแหล่งกักเก็บปิโตรเลียมแต่ละแหล่งนั้นมีปิโตรเลียมที่จะสามารถนำขึ้นมาจากหลุมเพื่อใช้ประโยชน์ได้ในปริมาณเท่าใด โดยการพิจารณาจากการกระจายตัวความดันและของเหลวบริเวณแหล่งกักเก็บ และพัฒนาโปรแกรมคอมพิวเตอร์เพื่อคำนวณทางคณิตศาสตร์ที่สลับซับซ้อนเพื่อหารูปแบบการไหลของของเหลวและค่าความดันภายในปิโตรเลียมที่สะสมตัวอยู่

จะเห็นได้ว่า อาชีพด้านการปิโตรเลียมนั้นเป็นทางเลือกหนึ่งที่น่าสนใจแก่ผู้ที่มีความสามารถ เนื่องจากจะได้ผลตอบแทนการทำงานที่ดีและความมั่นคงในอาชีพการทำงาน  เพราะปิโตรเลียมจะยังคงมีบทบาทในการเป็นทรัพยากรที่โลกต่อไป